ایران بلحاظ ظرفیتهای طبیعی وانسانی(جمعیت جوان) دررتبه اول جهان قراردارد .سازمان آموزش فنی وحرفه ای با11653آموزشگاه فنی وحرفه ای آزاددر سطح کشور وروابط باسازمان بین المللی کارILO ودیگرکشورهای جهان است، دانشگاه فنی وحرفه ای به دانشگاه ملی مهارت تغییرنام داده ودرحال تحولی نوین است.
مراکزآموزشی ماننددانشگاهها ومدارس مدعی مهارت محوربودن و هدفمندبودن دوره های آموزشی وکارگاهی هستند ،دانشگاه های ایران درطول سال 1401تا1403 اعلام کردندبیش از2000که درشته غیرمهارتی را ازدفترچه های کنکورحذف وکدرشته های مهارتی راجایگزین کرده اند،آموزش وپرورش اعلام نموده 38% مدارش راتبدیل به کاردانش کرده است. معمولا بازارهای کارازمحصول مراکز آموزشی ودانشگاهها بدلایلی که مطرح می کنندازجمله،کاربردی وکارآمد نبودن آموزشها ومهارت نیروی کاروضعف منابع محتوایی، ابرازنارضایتی وکمترتمایل بکارگیری دارند واین ازبزرگترین چالش های مراکزآموزشی ودانشگاهی امروزکشوراست.تغییردرفرآیندآموزشها وکاربردی ،کارگاهی وشبکه سازی فضای کسب وکارمهارت آموزی رامتحول خواهد کرد.
کلید واژه : مهارت _ آموزش _ تحول _ کارگاه
الف – مقدمه :
1- مهارت،کلید واژه ای است آشنا وپرتکرار،مسئولان درمصاحبه وسخنرانی زیاد استفاده میکنند،به ویژه مسئولین دانشگاهها وسازمانهای کاریابی ،درانواع مختلف مانند مهارتهای فردی، مهارتهای آموزشی ،مهارتهای سازمانی مهارتهای شغلی مهارتهای زندگی و….تعریف شده است.سازمان بهداشت جهانی WHO world Health organization
فهرستی 10 گانه ازمهارتها داردوسازمانهای بین المللی مهارتهای مفید راپیشنهاد می دهند
2- ایران بلحاظ ظرفیتهای طبیعی وجمعیت جوان دررتبه اول جهان قراردارد (آماردانشجویان سال تحصیلی1396-98برابر3616114نفرودانش آموزان تحصیلی 1399-1400 بیش از15 میلین نفر):
3- سازمان آموزش فنی وحرفه ای ، دارای 11653آموزشگاه فنی وحرفه ای آزاددر سطح کشور وروابط باسازمان بین المللی کارILO ودیگرکشورهای جهان است
4- تحول متناسب باظرفیت ها وشرایط کشوریک ضرورت لازم واجتناب ناپذپذیراست.
5-مراکزآموزشی مانند دانشگاه ها ومدارس مدعی مهارت محوربودن و هدفمندبودن دوره های آموزشی وکارگاهی هستند ،دانشگاههای ایران درطول سال 1401تا1403 اعلام کردندبیش از2000کدرشته غیرمهارتی را ازدفترچه های کنکورحذف وکدرشته های مهارتی راجایگزین کرده اند،آموزش وپرورش اعلام نموده 38% مدارش راتبدیل به کاردانش کرده است. نیروهای مسلح اعلام می کنند،سربازان تازمانی که حداقل یک مهارت نیاموزند،کارت پایان خدمت دریافت نمی کنند.
6- معمولا بازارهای کارازمحصول مراکزعلمی بدلایلی که مطرح می کنندازجمله کارگاهی ،کاربردی وکارآمد نبودن آموزشها ومهارت نیروی کار، ابرازنارضایتی وناخرسندندی دارندوآنان رابکارگیری نمی کنند واین ازبزرگترین چالش های مراکزآموزشی ودانشگاهی امروزکشوراست.
ب : بیان ظرفیت های کشور
1- ایران بلحاظ ظرفیتهای طبیعی وانسانی(جمعیت جوان) دررتبه اول جهان قراردارد (آماردانشجویان سال تحصیلی 1396-98برابر3616114نفرودانش آموزان تحصیلی 1399-1400 بیش از15 میلین نفر):
2- سازمان آموزش فنی وحرفه ای ، دارای 11653آموزشگاه فنی وحرفه ای آزاددر سطح کشور وروابط باسازمان بین المللی کارILO ودیگرکشورهای جهان است
3-کشورایران،بادارابودن1%جمعیت جهان،دارای 7%منابع معدنی جهان،
4- موقعیت استثنایی جغرافیایی(ژئوپلتیک،ژئواستراتژیک ،ژئواکونومیک وژئوکالچر استثنایی است)
5- بازاربزرگ ملی،منطقه ای،15کشورهمسایه و600میلیون جمعیت
6- سواحل دریایی طولانی وزمینها ومنابع حاصلخیز کشاورزی وباغی
7- اقتصادبزرگ ومتنوع داخلی تولیدی وصنعتی همچون نفت ،گازوپتروشیمی وفولاد است.
8-دربخش سلامت، به استناد سندملی گیاهان دارویی ،ایران دارای تنوع زیستی 11 اقلیم از13 اقلیم جهانی،8000گونه گیاهی(، دوبرابرتنوع گیاهی قاره اروپا)2300گونه دارای خواص دارویی وعطری که 1728گونه ازاین گیاهان ،گیاه بومی ایرانی است.
4ج- کلیات وتعاریف
1- برای روشن تر وشفاف ترشدن مفهوم واژه مهارت درفرهنگ نامه آبادیس می توان گفت : زیرکی ، استادی ،زبردستی ، احاطه ، تبحر ، ماهری ، کاردانی
abadis.ir
2- مهارت SKILL-ART اصطلاحی است که دانش،صلاحیت هاوتوانایی انجام وظایف عملی رادربرمی گیروازطریق تجربیات افراددرزندگی وکارپرورش می یابد.مهارت باتحصیل وآموزش قابل آموختن است. Karboom.ir
3-گفتیم سازمان بهداشت جهانی،برای داشتن زندگی فردی واجتماعی موفق،10مهارت تعریف کرده است،مهارت خودآگاهی،مهارت همدلی،مهارت حل مسئله،مهارت روابط بین فردی،مهارت ارتباط موثر،مهارت مقابله بااسترس،مهارت تفکرخلاق،تفکرنقادانه،تصمیم گیری ومدیریت هیجان انواع آن هستند. abadis.ir
4- مهارت آموزی،به معنای فعالیتهای آموزشی برای فراگیری تخصص ها است.به عبارتی مهارت آموزی،عادت دادن افرادبه انجام دادن کارها
ازطریق تمرین،تکرار،کارورزی وبدست آوردن شناخت وآگاهی ازطریق عملی است که فرد رابرای شغل جدید حاضرمی کند.مطالعه شریف
د- نظریه انواع مهارت :
ازمنظرکارفرمایان که طی مراحل درخواست شغل ومصاحبه بدنبال بدست آوردن این مهارتها هستند.
1- مهارت سخت:Hard skills
1/1- میزان توانایی هرفرد رادرانجام هر کاری نشان می دهدیا مهارت ملموس وفنی موردنیاز برای انجام وظایف دارد
1/2- تواناییهاومهارتهای آموزشی هستندکه ارزیابی آن آسان است.
1/3- معمولا مهارتهای سخت رادریک کلاس می آموزندیاحتی بااستفاده از خواندن،مطالعه کتاب یادوره های آموزشی ویاحین کاریادمی گیرند.اغلب درکاورلترورزومه افرادلیست می شوندوبرای کارفرما شناسایی وارزیابی آن ساده است.مثل توانایی صحبت بایک زبان خارجی،مدرک تحصیلی،کاربادستگاه MRI ،مهندس معمار،طبیب یاپزشک،مهندس کامپیوتر و…
تفاوت مهارت سخت ونرم
2- مهارت نرم: soft skills
2/1- میزان توانایی درارایه دانش وبکارگیری آن در گروه است.یا همان مهارتهای اجتماعی وتعاملات یا توانایی درتعاملات وارتباطات است.
2/2- مهارت نرم به توانایی های ذهنی گفته می شودکه ارزیابی آن کمی دشوارتر وبه آن مهارتهای فردی یا مهارتهای ارتباطی نیزمی گویند.درواقع مهارتهای نرم مربوط با ارتباط شما بادیگران است وارزیابی ونمره دادن به آن یاامتیاز کمی سخت است.
مثل مدیریت زمان،هماهنگی ورهبری، توانایی حل مشکل،انعطاف پذیری، اخلاق کاری ویا……
2/3- سازمانهاوکارفرمایان امروزه بیشتر بدنبال نیروهایی هستند که مهارت ترکیبی داشته باشند،یعنی ترکیبی از مهارتهای تخصصی وفردی،چراکه این مهارت نوعی رقابت وپیشرفت درسازمان ایجاد می کنند.مانند کسی که مهارت کارباکامپیوترداردورهبری وکارتیمی هم خوب هماهنگ می کند.مدرک تحصیلی دارد،مدرک فنی وحرفه ای هم دارد.مقاله می نویسند،تدریس کارگاهی هم می تواند .شرکت وموسسه داردوتولید هم می کند.
